In deze blog neem ik je mee in de stapjes die ik doorloop met een jong paard. Uiteraard gaat het bij de een sneller dan bij de ander. Het begint met het halsteren van een jong paard.

Als een jong paard van veulen af aan weinig met mensen in aanraking is geweest, of een slechte ervaring heeft gehad, kan het halsteren al een uitdaging zijn. Voor het veilig uit de stal of wei kunnen halen, meelopen, stil staan voor de hoefsmid en dergelijke is het fijn als dit als basis wel op orde is. Het is je startpunt.

Voordat ik aan een training begin met een jong paard, ga ik loswerken. Een enorm belangrijk moment. Het paard kent vaak nog helemaal geen cirkel, geen hulpen van de mens en is fysiek nog niet getraind. Dit stuk doe ik het liefste ook zoveel mogelijk met een ander paard in de buurt, zodat een jong paard niet alleen is. Dit kan onnodig stress geven. Als een cirkel niet veilig genoeg is (te lage of gevaarlijke omheining), dan hou ik het paard aan de lijn maar doe niks met de lijn alleen indien nodig. Bij de eerste keer loswerken train ik meteen de belangrijkste communicatie/hulpen in: ik wil het paard kunnen wegsturen, in tempo kunnen verhogen en verlagen in alle gangen, kunnen draaien (buitenom) en naar me toe kunnen vragen. Zo'n sessie duurt niet langer dan 10 minuten, en toch kan je al zoveel intrainen en het vertrouwen van een paard winnen. Zo leg je een super basis voor de volgende stapjes. Want als het zonder lijn kan, kan het over het algemeen ook met een eerste zadel en met een lijn! Ik begin hier al met het paard te leren om terug te komen op mijn ademhaling. Als ik uit adem, wil ik dat het paard terug komt in tempo.

Na het loswerken ga ik aan de slag met schriktraining. Dit is een onderdeel dat bestaat uit verschillende elementen en hoe lang en hoeveel ik doe hangt volledig van het paard af. Waar ik meestal wel mee begin is werken aan toenaderen en terug trekken door middel van een stok met plastic. Eerst train ik alleen de stok, en daarna het plastic. Ik train op deze manier aanraken over het hele lichaam, geluid en dingen die boven naast en onder hem kunnen komen. Ik kan op een veilige afstand staan en train beide kanten.

Ik neem standaard ook het lopen over zeil, een smalle doorgang (sliertengordijn) en het lopen tussen balkjes door, mee. Ik train zowel communicatie als stoerder worden in één. En ik kan precies zien waar een paard spanning opbouwt en extra training nodig heeft. Dit breid ik vervolgens uit naar een dekje opleggen en een eerste zadel. Door alles goed voor te bereiden is het eerste zadel meestal geen enkel probleem. En elke keer als het spannend wordt? Dan adem ik uit.

Bij deze trainingen pas ik de leertheorien toe en zit op het leervlak van het paard. Ik breng hem een klein beetje uit zijn comfortzone, maar doe zoveel als het paard op dat moment aan kan. Daarom kan ik van te voren niet voorspellen hoe lang zadelmak maken duurt, dat geeft het paard aan. Dit is iets wat je niet kan forceren, want je komt problemen op de grond geheid in het zadel tegen en je kan dus niks overslaan.

Voordat het eerste zadel er op gaat, ga ik het paard alvast voorbereiden op de dubbele lijnen. Met de dubbele lijnen kan je een paard laten wennen aan druk die je nodig hebt bij het sturen, stoppen en achterwaarts gaan. Ook kan ik gelijk meenemen hoe een paard op singeldruk reageert. Ik maak de lijnen niet in één keer vast, ik test eerst even hoe het paard reageert op een lijn tegen zijn benen en achterhand. Er zijn paarden die het echt heel eng vinden en dat kan je dan eerst apart trainen. De ene keer ben ik met een minuut klaar, maar ik heb ook weleens een pony weken moeten trainen in kleine behapbare stukjes voordat hij een lijn in de buurt accepteerde, hij er mee kon draaien en het bij de achterhand kon hebben. Ik sla het testen dus nooit over.

Het eerste zadel kan er op! Met jonge paarden ga ik een stapje verder zodra het kan, want ik wil de trainingen kort houden en het paard niet te lang hetzelfde laten doen. Zo breng je ze een klein beetje uit de comfortzone, maar voorkom je negatief gedrag. Het zadel is in principe goed voorbereid door middel van schriktraining. Het enige is wel, als het eenmaal vast zit het er niet meer af gaat. Dat is dus soms een spannend stukje. Maar door het loswerken van te voren, weet ik hoe een paard kan reageren en heb ik al het een en ander ingetraind. En is het zadel meestal niet zo'n probleem en kan ik blijven communiceren door middel van lichaamstaal en ademhaling.

Als het eerste zadel bij een jong paard goed gaat, ga ik aan de slag met de dubbele lijnen om het sturen, stoppen en achterwaarts in te trainen. In eerste instantie doe ik nog niks met de lijnen, maar ik werk vanuit mijn lichaamstaal en train stapje voor stapje de druk op de lijnen in. Jonge paarden leren als een speer, in één sessie snappen ze vaak de eerste principes al! Ik maak de lijnen vast aan het trainingshalster en werk in dit stadium nog zonder bit. Die kan later stapsgewijs toegevoegd worden.

Voordat de eerste ruiter erop gaat, is het goed om te checken of het paard kan ontspannen met ruitergewicht, iets boven zich en iets dat beweegt en geluid maakt. Een dummy kan een fijne (extra) tussenstap zijn. Bij sommige paarden helpt dit , bij anderen is het niet nodig.

Alle voorbereidingen vanaf de grond zijn nu gedaan: het paard is ongevoeliger gemaakt op bepaalde punten zodat de ruiter niet meer zo spannend is en de basishulpen zijn vanaf de grond in getraind. Er is een beeld van het paard zijn balans en fysiek, als dat okay is, kan de eerste ruiter erop!

Als je jonge paard nog te jong is om zadelmak gemaakt te worden, dan kan je best wat licht grondwerk doen met je paard. Leren meelopen aan een halster, wat prikkels geven zodat hij straks een stoer rijpaard kan worden. Maar hou het kort en maar af en toe. Je kan het nog geen trainen noemen, dus doe liever niks/weinig dan teveel. Een jong paard wil je positief houden in de omgang met mensen en niet te snel (mentaal) overbelasten. Als je dit met beleid doet, bouw je een super band op!

Wat mij betreft horen niet alleen het eerste zadel, maar ook voetjes kunnen geven en trailerladen bij de basis opleiding van een paard. Voetjes kunnen geven is niet alleen handig voor het hoeven uitkrabben en voor de hoefsmid. Eigenlijk is dit een basisonderdeel dat ik meteen meeneem en dat oefen ik eerst in een cirkel waar ik alle ruimte heb. Vind het paard het aanraken van de benen spannend? Kan hij op een lichte druk zijn voeten optillen? Bij een fysiek ongemak of angst is dit al heel lastig. Ook moeten ze vaak hun balans nog vinden en dan is op drie benen staan best een uitdaging.

Wil jij je paard een goede start geven? Boek nu een intake training of reserveer je stal voor interne training!